Een droge mond (ook wel xerostomie genoemd) ontstaat door te weinig speeksel. De werking van de speekselklieren kan ondermeer verminderen door:

• uitdroging (door te weinig drinken);
  
  
• overmatig alcoholgebruik of roken;  
  
  
• geneesmiddelen (bijvoorbeeld tegen depressie);
  
  
• bestraling van het hoofd-halsgebied (bijvoorbeeld tegen kanker);
  
  
• syndroom van Sjögren.

Door een droge mond ontstaat sneller tandbederf, omdat speeksel beschermt tegen tandplakvorming.

Je hebt een droge, plakkerige mond. Je kan droog voedsel, zoals beschuit, moeilijk wegslikken. Als de klachten langer duren, kan je last krijgen van tandplak en tandbederf.
Vervelende nevenwerkingen kunnen zijn: branderig gevoel in de mond, smaakverlies, spraakproblemen, gebarsten lippen en/of tong, slechtriekende adem,..

Lees meer

Lees minder

• Zorg ervoor dat je voldoende drinkt; soms helpt het eten of sabbelen op licht zuurvoedsel, zoals komkommer, sinaasappel of zuurtjes.
  
  
• Vermijd suiker en andere zoetigheden.
  
  
• Vermijd bruisende frisdranken, wees matig met fruitsappen, koffie en alcoholische dranken.
  
  
• Vermijd sterk gekruide gerechten.
  
  
• Probeer te stoppen met roken; roken verergert de klachten.
  
  
• Poets tweemaal per dag je tanden met fluoride tandpasta, flos dagelijks en gebruik tandenstokers.
  
  
• Wie een kunstgebit draagt, reinigt dit best na elke maaltijd. Om etensresten goed te verwijderen gebruik je best een speciale protheseborstel; 's Nachts leg je je gebit best in een reinigingsmiddel.
  
  
• Raadpleeg minstens tweemaal per jaar je tandarts.

Lees meer

Lees minder

Vertel waar je precies last van hebt.

Lees meer

Lees minder

Goede mondverzorging:Natriumfluoride, Fluoride-tandpasta's

• Door de droge mond heb je meer kans op tandbederf. Fluoride is een natuurlijke stof die je tanden steviger maakt. Het gebruik van de juiste hoeveelheid fluoride helpt gaatjes in de tanden te voorkomen. In de apotheek zijn heel wat fluoride tandpasta's te verkrijgen.
  
  
• Ook flossen is belangrijk

Suikervrije kauwgom stimuleert de speekselsecretie

Mondbevochtigingsmiddelen

Harde snoepjes op basis van glycerine en glycerineswaps

Lees meer

Lees minder

Heel wat geneesmiddelen (sommige antidepressiva, sommige geneesmiddelen tegen hoge bloeddruk, sommige slaappillen,...) hebben 'droge mond' als bijwerking.

Neem je geneesmiddelen en denk je dat de oorzaak bij je medicatie kan liggen, bespreek dit dan met je arts. Hij kan je een ander geneesmiddel geven, of misschien de dosis aanpassen.

Lees meer

Lees minder

Lees minder

Lees meer

• Zorg ervoor dat je voldoende drinkt; soms helpt het eten of sabbelen op licht zuurvoedsel, zoals komkommer, sinaasappel of zuurtjes.
• Vermijd suiker en andere zoetigheden.
• Vermijd bruisende frisdranken, wees matig met fruitsappen, koffie en alcoholische dranken.
• Vermijd sterk gekruide gerechten.
• Probeer te stoppen met roken; roken verergert de klachten.
• Poets tweemaal per dag uje tanden met fluoride tandpasta, flos dagelijks en gebruik tandenstokers.
• Wie een kunstgebit draagt, reinigt dit best na elke maaltijd. Om etensresten goed te verwijderen gebruik je best een speciale protheseborstel. 's Nachts leg je je gebit best in een reinigingsmiddel.
• Raadpleeg minstens tweemaal per jaar je tandarts.
• In de apotheek zijn speciale producten verkrijgbaar voor de behandeling van een droge mond, zoals:
• mondwater (mondspoeling);
• mondspray (bevochtigen);
• speekselvervangende gel;
• tandpasta (in combinatie met een speekselvervangende gel).
• harde snoepjes op basis van glycerine en glycerine'swabs'

Soms is het raadzaam je arts te raadplegen. 

     1. Poets je tanden minimaal 2 keer per dag (na het ontbijt en voor het slapengaan). 
         Vergeet ook je tong niet te poetsen!
     2. Kies een goede tandenborstel en vervang deze alle 3 maanden.
     3. Gebruik een tandpasta met fluoride. Fluor beschermt het tandglazuur.
     4. Vergeet de ruimtes tussen je tanden niet. Gebruik tandzijde of speciale borsteltjes.
     5. Druk niet te hard op je tandenborstel.
     6. Poets voldoende lang, 3 minuten is het minimum.
     7. Reinig na elke poetsbeurt de tandenborstel en laat hem rechtopstaand drogen.
     8. Beperk het gebruik van frisdranken en tabak
     9. Beperk het aantal snoepmomenten
   10. Bezoek regelmatig (minstens één keer per jaar) de tandarts.

Het poetsen gebeurt het beste ’s morgens na het ontbijt en ’s avonds voor het slapengaan. Grondig tandenpoetsen duurt minstens drie minuten, ook met een elektrische tandenborstel!

Poets volgens een vast schema om geen plaatsen te vergeten.

Houd de tandenborstel onder een hoek van 45 graden tegen de tandvleesgrens aan en beweeg of draai de borstel vervolgens van het tandvlees af.

Poets op deze manier voorzichtig buitenkant, binnenkant en kauwvlak van alle tanden en kiezen door de tandenborstel over korte afstandenheen en weer te bewegen.

Poets ook de tong voorzichtig om bacteriën te verwijderen en een frisse adem te behouden.

Wat met de plaatsen waar de tandenborstel niet komt?

Met een tandenborstel slaag je er meestal niet in om alle etensresten tussen je tanden te verwijderen. Net die plaatsen vormen een broeinest voor bacteriën, dus het is ook belangrijk om die plaatsen te reinigen. Afhankelijk van de ruimte tussen je tanden, kies je voor flossdraad of tandzijde (enge ruimte), een tandenstoker (iets meer ruimte) of een interdentaal borsteltje (voor bredere ruimten).

• Flossen is het zachtjes horizontaal en verticaal heen en weer bewegen van een strak gespannen stukje tandzijde (lengte van ongeveer 45 cm) tussen twee tanden. Flossen vergt wat oefening, maar is zeer efficiënt om tandplak tussen tanden te verwijderen. Ook beugeldragers en mensen met bruggen kunnen flossen. Je maakt dan gebruik van een zogenaamde 'brugnaald' om de flossdraad tussen de tanden te brengen.
  

  Gebruik ongeveer 45 cm tandzijde, waarbij je 5 cm overhoudt om te flossen. Span de draad strak tussen je beide vingers.

  Breng de gespannen draad tussen twee tanden. Beweeg de tandzijde 4 à 5 maal voorzichtig heen en weer. Volg zorgvuldig de rondingen van je tanden.

  Reinig ook tot net onder het tandvlees, maar let erop dat de tandzijde het tandvlees niet beschadigt. Werk zo alle tanden boven en onder af.

• Een goede tandenstoker is steeds driehoekig van vorm (en dus geen cocktailprikkertje!), loopt uit in een punt, splintert niet en is bij voorkeur van hout. Schuif de tandenstoker met de platte kant tegen het tandvlees loodrecht heen en weer tussen de tanden.

• Interdentale borsteltjes zijn heel geschikt om wat grotere tussenruimtes te reinigen en zijn een zeer nuttig hulpmiddel voor mensen die een beugel dragen. Ze bestaan in verschillende vormen en diktes en worden gebruikt zoals een tandenstoker. Niet draaien met deze borsteltjes, alleen voorzichtig heen en weer bewegen.

• Mondwater kan een aanvulling vormen op bovenstaande middelen. Je kunt er na het tandenpoetsen je mond mee spoelen. Ze bestaan in verschillende samenstellingen zoals anti- plak, antitandsteen, antibacterieel en voor een frisse adem.

Een goede tandenborstel moet voldoen aan enkele algemene kenmerken:

• De tandenborstel moet voldoende soepel zijn. Een te harde borstel kan al snel het tandvlees beschadigen. Je kiest best voor een “medium” exemplaar. Als je een beugel draagt of wanneer je een tandvleesaandoening hebt, zal je tandarts je aanraden een zachte (soft) tandenborstel te gebruiken.
• De haartjes zijn bij voorkeur van nylon gemaakt. Deze kunnen exact even lang gemaakt worden of afgerond zijn. Een klein borstelhoofd vergemakkelijkt het schoonmaken van elke tand. Dit laat toe de moeilijk te borstelen gedeelten te bereiken.
• De borstel moet in ieder geval goed in de hand liggen.
• Het wordt algemeen aangeraden de tandenborstel 4 maal per jaar te vervangen. Je kunt bijvoorbeeld je tandenborstel vervangen bij het begin van een nieuw seizoen. De tandenborstel wordt dagelijks gebruikt en slijt dus relatief snel. Bij een goede borstel staan de haren recht.  Door veelvuldig gebruik verdwijnt geleidelijk de veerkracht en gaan de haartjes omkrullen. Dit is het signaal is om de tandenborstel te vervangen. 
• Kinderen kiezen best voor een exemplaar met een kleiner poetsoppervlak en een kortere steel.
• Ouders of verzorgers van kinderen zullen beter overweg kunnen met een gelijkaardige borstel maar met een iets langere steel, wanneer ze de tanden van het kind moeten poetsen.
• Er zijn speciale tandenborstels beschikbaar voor het reinigen van kunstgebitten en voor mensen met “blokjes”.

Tips voor een goed onderhoud van je tandenborstel

• Spoel je tandenborstel na gebruik grondig af onder stromend water.
• Plaats je tandenborstel met de kop omhoog te drogen in een houder of beker.
• Gebruik altijd je eigen tandenborstel!

De voordelen van een electrische tandenborstel:

Als we onze tanden poetsen met een gewone tandenborstel, blijft dikwijls nog tandplaque zitten. Een electrische tandenborstel verwijdert dit beter. Het is wel belangrijk om correct en voldoende lang (2 minuten per poetsbeurt) te poetsen.

Een goede tandhygiëne is uiteraard van essentieel belang.

• Poets je tanden na elke maaltijd en gebruik 's avonds tanddraad om voedselresten tussen de tanden te verwijderen.
  Om de bacteriën correct te verwijderen, wordt aanbevolen ook de tong, het tandvlees, het verhemelte en de binnenkant van de wangen te poetsen.
  Het schrapen van de tong is doeltreffender dan het borstelen van de tong. Bovendien is het sneller en makkelijker.
• Een gebit (prothese) moet regelmatig worden gereinigd. Doe het 's nachts uit.
• Drink meteen na het opstaan een glas water.
• Drink voldoende water om een droge mond te voorkomen.
• Knoflook, ui en bepaalde kruiden kunnen een slechte adem veroorzaken of verergeren.
• Probeer geen maaltijden over te slaan: hoe langer je maag leeg blijft, des te meer droogt je mond uit. Dit zorgt ervoor dat bacteriën zich sneller kunnen vermenigvuldigen.
• Probeer door de dag kauwgom (zonder suiker) te gebruiken, zo vergroot je de speekselproductie.
• Neem regelmatig een suikervrij snoepje of kauwgom voor een frisse adem.
• Ga regelmatig langs bij de tandarts om eventuele tandproblemen op te sporen.
• Bepaalde planten en etenswaren bevatten ontsmettende en geurneutraliserende stoffen:
  Zo bevat verse peterselie nogal wat chlorofyl, een bacteriedodende stof.
  Je kunt ook kauwen op kruidnagel, een kaneelstaafje, anijs- of venkelzaadjes, of dille.

In sommige gevallen is het noodzakelijk een arts te raadplegen.

Stoppen met roken is moeilijk. Daarom is het heel belangrijk dat je dit goed voorbereidt. Bedenk op voorhand wat voor jezelf de voordelen zijn van stoppen.
Denk ook eens na over wat je moeilijk vindt aan stoppen. Zo heb je van tevoren de moeilijke situaties (bijvoorbeeld op café) reeds doordacht. Je komt dan minder snel voor verrassingen te staan tijdens het stoppen.

• Vermijd stress. In zulke situaties, greep je vóór het stoppen met roken waarschijnlijk automatisch naar je sigaret.
• Vermijd alcohol. Alcohol en roken gaan bij een roker vaak samen. Het drinken van alcohol is dan met het roken verbonden geraakt en kan het verlangen naar roken oproepen.
• Zorg dat er geen sigaretten, aanstekers of asbakken meer in huis zijn als je stopt met roken. Anders maak je het jezelf onnodig moeilijk.
• Vermijd ruimtes waar gerookt wordt.
• Leg je stopdatum vast. Geef deze ook door aan je vrienden en familie. Zij kunnen je dan helpen. Ze weten dat je last hebt van het stoppen en hebben er begrip voor als je wat sneller geïrriteerd bent.
• Stop in één keer. Je hebt dan meer kans op succes. Als je een beetje blijft roken, blijft je lichaam gewend aan de nicotine. Je krijgt snel weer zin in een sigaret.
• Light sigaretten zijn ook geen alternatief, want ook in deze zit er uiteraard tabac.

Als je nog maar net gestopt bent, zul je vaak nog zin krijgen om te roken. Zulke momenten duren meestal niet langer dan enkele minuten. Je kunt het vergelijken met een golf: hij komt op, bereikt zijn hoogtepunt en ebt weg. Na verloop van tijd worden de periodes tussen de momenten waarop je zin hebt om te roken steeds groter. De zin in roken neemt dus af. Het komt erop aan die momenten goed door te komen en dit lukt het best door met trucs de aandacht af te leiden.

• Doe iets anders als je trek krijgt in een sigaret. Bel iemand op, maak een wandeling, onderneem iets. Eet een stuk fruit, drink een glas water, zucht een paar maal diep en houd even de adem in, voordat je weer langzaam uitblaast, alsof je inhaleert.
• Concentreer je op een taak die je volledige aandacht vereist.
• Denk vooral niet: "Eentje maakt niet uit" of "Ik heb er wel één verdiend." Probeer die negatieve gedachten te vermijden en stel positieve gedachten in de plaats: "Ik heb het roken niet nodig om in een betere stemming te komen" of " Ik rook nu al zoveel dagen/ weken niet, dat wil ik volhouden."
• Beloon jezelf! Een beloning geeft iets extra positiefs aan het niet-roken. Geef jezelf ook regelmatig een compliment. Je hebt alle reden om heel trots op jezelf te zijn.
• Blijf alert. Een gewaarschuwd mens telt voor twee!
• Leef van dag tot dag. Zeg tegen jezelf: "Vandaag rook ik niet!" Maak je nog geen zorgen over morgen.
• De Tabak Stop Lijn is een gratis telefoonnummer voor informatie en advies over stoppen met roken: 0800 111 00. Surf ook eens naar www.tabakstop.be.

Lees minder

Lees meer